Czy pracodawca może odmówić udzielenia wolnego na opiekę nad dzieckiem?

Zgodnie z art. 188 Kodeksu pracy, pracownik wychowujący dziecko w wieku do 14 lat ma prawo do zwolnienia od pracy w wymiarze 16 godzin lub 2 dni w ciągu roku kalendarzowego, przy zachowaniu prawa do wynagrodzenia. Pracodawca jest zobowiązany udzielić tego zwolnienia, jeśli wynika to z przepisów prawa, a obowiązek ten reguluje również rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r.

Aby skorzystać z tego uprawnienia, pracownik powinien uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności, jeśli jest to możliwe do przewidzenia. W przypadku nagłych zdarzeń, zgłoszenie powinno nastąpić niezwłocznie, jednak nie później niż w drugim dniu nieobecności. Przepisy te jasno wskazują, że pracodawca nie ma podstaw do odmowy, jeśli zwolnienie jest zgodne z art. 188 Kodeksu pracy.

Odmowa udzielenia zwolnienia na opiekę nad dzieckiem wbrew postanowieniom art. 188 Kodeksu pracy stanowi naruszenie uprawnień pracowniczych związanych z rodzicielstwem. Taka sytuacja może być uznana za wykroczenie zgodnie z art. 281 pkt 5 Kodeksu pracy, co podkreśla obowiązek przestrzegania przepisów przez pracodawcę.

Kiedy pracodawca może odmówić opieki nad dzieckiem?

Pracodawca co do zasady nie może odmówić udzielenia zwolnienia na opiekę nad dzieckiem w wieku do 14 lat, jeśli pracownik spełnia warunki wynikające z art. 188 Kodeksu pracy. Zwolnienie to przysługuje w wymiarze 16 godzin lub 2 dni w ciągu roku kalendarzowego, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Odmowa może nastąpić jedynie w sytuacji, gdy pracownik nie dopełnił obowiązku wcześniejszego zgłoszenia w przypadku planowanej nieobecności lub nie poinformował pracodawcy niezwłocznie w przypadku nagłego zdarzenia.

Pracodawca ma prawo wymagać od pracownika przestrzegania wewnętrznych procedur, takich jak zgłoszenie nieobecności w określonym terminie. Jeśli pracownik nie poinformuje pracodawcy o planowanej opiece nad dzieckiem lub zgłosi ją zbyt późno, pracodawca może uznać to za niezgodne z przepisami regulaminu pracy. W takich sytuacjach odmowa może być uzasadniona, szczególnie jeśli brak wcześniejszego powiadomienia wpłynie na organizację pracy.

Jednak w przypadku nagłej potrzeby opieki nad dzieckiem, przepisy zobowiązują pracodawcę do przyjęcia zgłoszenia nawet w dniu nieobecności. Odmowa może być uznana za naruszenie praw pracowniczych i przepisów o uprawnieniach związanych z rodzicielstwem, co może skutkować konsekwencjami prawnymi dla pracodawcy. Dlatego kluczowe jest, aby pracownik przestrzegał obowiązujących procedur, a pracodawca respektował przepisy prawa pracy.